Ongewenst gedrag

Iedereen is welkom!

Iedereen zou zich welkom moeten voelen en met plezier sporten bij een sportvereniging. In de praktijk blijkt dat niet altijd het geval. Hoe zorg je voor een veilige omgeving voor iedereen binnen de vereniging?

Hier ligt een belangrijke taak voor bestuurders. Hoe voorkom je ongewenst gedrag? En, als ongewenst gedrag zich toch voordoet: hoe ga je adequaat om met de gevolgen?

Wat is ongewenst gedrag?

Onder ongewenst gedrag valt al het gedrag dat we niet willen zien binnen de vereniging. Zorg er als bestuur voor dat je gewenst en ongewenst gedrag bespreekbaar maakt, zodat iedereen weet waar de grenzen liggen. Stel met elkaar vast welk gedrag je binnen de vereniging wilt zien en leg dit vast. Met de gedragsregels of verenigingsregels creëer je een basis voor een open cultuur waarbinnen

je ongewenst gedrag bespreekbaar kunt maken. Je kunt voorbeelden van ongewenst gedrag, zoals discriminatie of pesten, expliciet benoemen in de gedragsregels.

Specifieke vormen van ongewenst gedrag

De trainer of coach staat het dichtst bij de spelers.
Hij of zij moet extra alert zijn op signalen over specifieke vormen van ongewenst gedrag: pesten, discriminatie en seksuele intimidatie.

Wat is pestgedrag?

Pesten is niet hetzelfde als plagen. Bij plagen zijn kinderen min of meer aan elkaar gewaagd. Het gebeurt in een veilige sfeer. Pesten is bedreigend en systematisch. Bij pestgedrag voelt een

kind zich ongelukkig:

• door de confrontatie met vervelend of agressief gedrag;
• doordat het buitengesloten wordt.

Hoe herken je pesten?

Soms zie je dat kinderen worden uitgescholden, vernederd of fysiek belaagd. Maar vaak is pestgedrag niet zichtbaar. Je ziet dan wel dat een sporter:

• meer teruggetrokken is;
• zich angstig en onzeker gedraagt;
• niet meer enthousiast meedoet in het team of de groep.

Pestgedrag vindt tegenwoordig niet alleen op of rond de sportlocatie plaats, maar ook online via social media. Wees je hier als vereniging van bewust.

Wat is discriminatie?

Discriminatie is een vorm van uitsluiting, vijandige bejegening, bedreiging of geweld op basis van herkomst, kleur, ras, godsdienst of seksuele gerichtheid van de ander. Als sportvereniging sta je open voor iedereen die wil sporten, ongeacht zijn achtergrond. Realiseer je als bestuurder dat discriminatie ook bij je eigen vereniging kan voorkomen. Het is niet altijd zichtbaar of een homoseksuele sporter of iemand met een andere huidskleur zich veilig voelt. Maak dit bespreekbaar door aan het begin van het seizoen bij het maken van afspraken expliciet te benoemen dat iedereen welkom is bij de vereniging. Discriminatie is een gevoelig onderwerp, maar spreek leden desondanks aan op deze vorm van ongewenst gedrag. Als iemand niet aangesproken wordt, lijkt het alsof discriminerend gedrag binnen de vereniging acceptabel is. Wat begint met enkele foute grapjes kan uitmonden in een onveilige sfeer waarin mensen niet langer plezierig sporten.

Wat is seksuele intimidatie?

Seksuele intimidatie komt helaas ook voor binnen sportverenigingen. Denk aan trainers of verzorgers die seksuele toenadering zoeken bij jeugdsporters en hen misbruiken. Het kan gaan om kleine vormen, om seksueel getinte opmerkingen, maar ook om structureel misbruik. Als het zich voordoet kan het voor de slachtoffers en de sportomgeving ingrijpende gevolgen hebben. Bij seksuele intimidatie is het van groot belang aparte maatregelen te nemen. Ga daarbij zorgvuldig te werk.

Je kunt rechtstreeks en gratis bellen met het Vertrouwenspunt Sport van NOC*NSF (0900 – 202 55 90). Hier kun je terecht voor een eerste opvang en advies. De hulplijn kan je ook koppelen aan een vertrouwenspersoon van NOC*NSF. Deze vertrouwenspersonen geven uitgebreidere ondersteuning en advies bij incidenten, aan zowel slachtoffers, beschuldigden als de betrokken sportorganisaties. Win altijd advies in!

Het is ook mogelijk om advies in te winnen bij de Vertrouwenscontactpersonen van de KNSB. Deze zal vragen vertrouwelijk behandelen en met name naar de juiste instantie of te bewandelen aanpak verwijzen.