We kunnen schaatsen op natuurijs

Het is zover: op verschillende natuurijsbanen in Nederland kan er geschaatst worden. In de koudste delen van het land hebben de natuurijsmeesters een ijsvloer kunnen maken die dik genoeg is. Vanochtend openden in ieder geval de natuurijsverenigingen in Warmond, Ammerstol, Nieuw-Buinen, Doorn en Winterswijk hun poorten. Aangezien natuurijs hoogstens een (paar) keer per jaar beschikbaar is, is dit een bijzonder moment voor schaatsliefhebbers.

Het is zover: op verschillende natuurijsbanen in Nederland kan er geschaatst worden. In de koudste delen van het land hebben de natuurijsmeesters een ijsvloer kunnen maken die dik genoeg is. Vanochtend openden in ieder geval de natuurijsverenigingen in Warmond, Ammerstol, Nieuw-Buinen, Doorn en Winterswijk hun poorten. Aangezien natuurijs hoogstens een (paar) keer per jaar beschikbaar is, is dit een bijzonder moment voor schaatsliefhebbers.

“Wij zijn enorm trots op de natuurijsmeesters en andere vrijwilligers die de afgelopen dagen en vooral nachten hebben doorgewerkt om dit schaatsplezier mogelijk te maken. Dankzij de inzet van die tientallen vrijwilligers kunnen we nu schaatsen. Ook al is het maar een paar uurtjes op een dag, laten we deze spaarzame momenten optimaal benutten met elkaar,” zegt Jurre Trouw, manager sportparticipatie bij de KNSB en initiatiefnemer van de Club van Natuurijs.

Ben van der Burg, oud-langebaanschaatser en ambassadeur van de Club van Natuurijs, vult aan: “Schaatsen op natuurijs verbindt. Zodra het kan, trekken we massaal het ijs op, dat zie je vandaag ook gelijk. Hoe mooi is dat! Met de Club van Natuurijs zetten we ons in om dit unieke stukje cultureel erfgoed te behouden. We willen alle natuurijsliefhebbers bereiken, van wie het hart sneller gaat kloppen zodra het begint te vriezen. Of je nu uitkijkt naar de eerste toertocht of simpelweg geniet van het idee van ijs. Het zou fantastisch zijn als iedereen die schaatsen een warm hart toedraagt, bijdraagt aan het behoud van deze traditie. Want als dat magische moment daar is, moeten we het grijpen. Zodra de kans zich voordoet, moeten we samen genieten van schaatsen op natuurijs.”

Verschillende soorten natuurijsbanen
Clubs met een combibaan van asfalt of beton, waarop je in de zomer kunt skeeleren, kunnen doorgaans sneller open dan traditionele landijsbanen. De natuurijsbanen die, zoals nu tijdens heel korte periode vorst, geopend zijn, zijn allemaal combibanen. Op combibanen wordt vaak laagje voor laagje water gesproeid of gedweild, wat sneller leidt tot een stevige ijsvloer. Een landijsbaan is een stuk (gras)land dat onder water wordt gezet, waarna er bij vorst een ijslaag ontstaat. De periode van vorst is te kort om te kunnen schaatsen op deze banen.

Veilig het natuurijs op
De weersverwachtingen geven nog enkele nachten (lichte) vorst aan, dus de hoop op nog twee dagen natuurijs en schaatsplezier blijft. “Al luidt het gezegde: Ga niet over één nacht ijs. Zeggen wij: Ga niet over één nacht ijs, tenzij jouw club een ijsvloer heeft gelegd die als veilig beoordeeld wordt, zegt Jurre Trouw. ”Op de meeste natuurijsverenigingen die hun poorten openen, kan er enkele uren geschaatst worden. Overdag wordt het te warm om de ijsvloer te behouden. Schaatsen op een landijsbaan is met deze weersvoorspellingen nog lang niet in zicht.” Een vuistregel voor schaatsen op landijsbanen is dat je minimaal 35 graden nachtvorst bij elkaar moet optellen zonder dat het overdag dooit. Oude, ervaren ijsmeesters voegen hieraan toe dat wind, sneeuw of ganzenwakken de ijsvorming kunnen beïnvloeden en natuurlijk ook de hoeveelheid water die op de baan staat. Dat resulteert uiteindelijk tot een ijsvloer van voldoende dikte.

De impact van klimaatverandering
Door klimaatverandering wordt het elk jaar spannender of natuurijsbanen hun poorten kunnen openen. Sommige clubs hebben al meerdere winters op rij hun banen niet meer kunnen gebruiken, wat leidt tot financiële uitdagingen. Terwijl de vaste lasten (zoals OZB, energie en verzekeringen) blijven stijgen, lopen inkomsten mis wanneer er niet geschaatst kan worden.

Trouw: “Veel clubs hebben het moeilijk en teren in op hun reserves. Zonder schaatsers op het ijs is het ook lastiger om nieuwe vrijwilligers aan te trekken. Gelukkig blijven ervaren vrijwilligers hun club trouw, maar het is belangrijk om hun kennis over natuurijs door te geven aan de volgende generatie. Daarom hebben wij recent de Club van Natuurijs opgericht: om kennis te delen en clubs te helpen bij het werven en behouden van vrijwilligers.”

Schaatsen op natuurijs verbindt
Een echte vorstperiode betekent feest voor elke natuurijsclub. Schaatsen op natuurijs brengt mensen samen. “Hier doe je het voor,” klinkt het in de bestuurskamers van schaatsclubs. Wanneer de ijsbaan opengaat, profiteren niet alleen de trouwe leden, maar ook de clubkas. Nieuwe leden zorgen voor extra contributie-inkomsten, en de verkoop van koek en zopie in het clubhuis helpt om de financiën op peil te houden.

Temperaturen in Nederland variëren sterk, waardoor niet overal natuurijsverenigingen hun poorten kunnen openen. Wil je weten waar jij terechtkunt voor een paar uur schaatsplezier? Check dan de websites van natuurijsclubs bij jou in de buurt. Op de kaart van Schaatsen.nl vind je alle natuurijsbanen die zijn aangesloten bij de KNSB. Deze clubs ontvangen ook ondersteuning via de Club van Natuurijs.

Club van Natuurijs
Wil je bijdragen aan het behoud van natuurijsbanen? Word dan lid van de Club van Natuurijs! Voor slechts 15 euro per jaar help je honderden natuurijsclubs om sneller hun banen te openen zodra het vriest. De Club van Natuurijs stimuleert innovaties en de aanleg van combibanen, waarop je bij lichte vorst eerder kunt schaatsen dan op traditionele landijsbanen. Trouw: “Ook dat is een goede reden om je aan te sluiten bij de Club van Natuurijs.”