Sake Santema (94) overleden, Lid van Verdienste van de KNSB

In zijn woonplaats Akkrum is deze week Sake Santema overleden. Hij heeft veel voor de schaatssport betekend, onder meer als starter en bestuurder. De KNSB benoemde hem daarvoor in 1989 tot Lid van Verdienste. Santema is 94 jaar geworden.

Sake Santema, een betere schaatsnaam kun je bijna niet bedenken. De Fries was zijn hele leven nauw verbonden met de schaatssport. Zelf reed hij als jongeman graag kortebaanwedstrijden en toertochten. Van 1950 tot 1963 was hij actief op de langebaan. In 1955 nam hij deel aan het NK allround in Heerenveen, waar hij op een 21^ste plaats eindigde, in een sterk deelnemersveld. De top-5 bestond louter uit grote schaatsnamen: Gerard Maarse, Egbert van ’t Oever, Wim de Graaff, Reinier Paping en Jeen van den Berg.

Santema was niet alleen zelf schaatser, als trainer droeg hij zijn kennis ook over op volgende generaties. In de jaren 60 richtte hij samen met Klaas Postma in Akkrum een schaatstrainingsgroep op, voorloper van de huidige STG De Pinguins. In die jaren werd hij ook voorzitter van de plaatselijke IJsclub Vooruit, ofwel de Iisklup Foarút, een functie die hij 25 jaar zou bekleden (van 1962 tot 1987). Onder zijn leiding verhuisde de natuurijsbaan ook naar de huidige plek op sportpark De Meine.

Santema was niet alleen lokaal als bestuurder actief, hij zette zich ook op nationaal niveau in voor de KNSB, als lid van de Landelijke Technische Commissie Hardrijden. Rond zijn veertigste begon Santema, veehouder van beroep, aan een nieuwe loopbaan in het langebaanschaatsen. Hij werd starter op Thialf, de kunstijsbaan die toen nog lang niet overdekt was. Hij had er aanleg voor, kreeg waardering en werd ook nationaal en internationaal actief. Over zijn ervaringen kon hij smakelijk vertellen, wat hij onder meer deed op een jaarvergadering van Foarút, de club waarvan hij intussen erelid was.

Santema stopte in 1988 als starter en een jaar later nam hij afscheid van de LTC. Bij die gelegenheid werd hij door de KNSB tot Lid van Verdienste benoemd. Dat was niet de enige onderscheiding die Santema kreeg. Ook de Friese Bond van IJsclubs maakte hem Lid van Verdienste. En de koningin benoemde hem voor zijn maatschappelijke inspanningen tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

Santema bond op zijn zeventigste voor het laatst zelf zijn schaatsen onder, maar hij bleef de  sport altijd nauwgezet volgen. Tijdens de vorstperiode in januari 2023 nam hij nog een kijkje bij ‘zijn’ ijsbaan in Akkrum. ‘’Prachtich om hjir te wêzen, by myn iisbaan, dêr bin ik wol wat grutsk op”, zei hij tegen de verslaggever van Akkrum.net (“Prachtig om hier te zijn, bij mijn ijsbaan, daar ben ik wel een beetje trots op”).

Sake Santema werd geboren op 17 maart 1929 in Wirdum en overleed op 10 februari in het verzorgingshuis Leppehiem in Akkrum, waar hij woonde sinds de dood van zijn vrouw Aafje (2020). Zijn begrafenis vindt vandaag (17 februari) plaats in besloten kring.