KNSB Opleidingen haalt met vlag en wimpel keurmerk NOC*NSF

Woensdag 29 januari 2025

Auteur: Carl Mureau

Goed nieuws voor KNSB Opleidingen. Als eerste sportbond in Nederland voldoet de KNSB aan de nieuwe kwaliteitseisen van sportkoepel NOC*NSF. “We hebben het keurmerk met vlag en wimpel gehaald. Daar zijn we uiteraard blij mee en ook best trots op”, meldt Marieke Jonker, coördinator opleidingen van de KNSB.

trainer niveau 1

In het voorjaar van 2024 stelde NOC*NSF de nieuwe Kwalificatiestructuur Sport (KSS) vast. Daarin staat beschreven aan welke eisen de opleidingen voor trainer-coaches, instructeurs, officials en opleiders moeten voldoen. Hoe zo’n KSS tot stand komt is een ingewikkeld proces, met veel betrokken partijen uit de sportwereld en het onderwijs.

“Het was een lange weg met veel hobbels”, zegt Marieke Jonker, die vanaf de start in 2020 bij de ‘herijking KSS’ betrokken was. “Daardoor zat ik dicht bij het vuur en wist ik vroegtijdig wat de nieuwe eisen gingen betekenen voor de opleidingen van de KNSB. Met de modernisering daarvan zijn we toen ook al begonnen.”

In grote lijnen betekent dit dat in alle opleidingen van de KNSB meer aandacht is gekomen voor pedagogiek en didactiek. Jonker: “Iemand de schaatsbeweging aanleren is één. Hoe doe je dat op een leuke manier? De trainer wordt meer een entertrainer. Hoe zorg je ervoor dat sporters, zowel kinderen als volwassenen, langer van het schaatsen en skaten blijven genieten?”

Een tweede verschuiving is de extra aandacht voor sociale veiligheid, ook in de opleidingen voor officials. “Scheidsrechters, starters en juryleden vonden dat eerst wat minder relevant”, vertelt Jonker. “Dat er wel eens wat wordt naar hen wordt geroepen, vanuit het publiek of door coaches en soms ook sporters, dat hoorde er toch gewoon bij? Nee dus! Het bewaken van jouw waarden en normen is als official wel degelijk belangrijk. Dat is nu onderdeel van de opleidingen en dat wordt zeer gewaardeerd.”

Inspectie

Om aan de Kwalificatiestructuur Sport 2024 te voldoen, was uiteraard nog veel meer nodig dan deze twee punten. Feit is dat de KNSB direct klaar was om de zogeheten audit te ondergaan: een uitgebreid traject dat nodig is om het keurmerk te verkrijgen. Daarvoor kwamen twee auditoren in juli 2024 al voor het eerst naar het bondsbureau in Utrecht, de laatste inspectie was twee weken terug in Thialf. Daar slaagde niet alleen oud-schaatsster Wieteke Cramer voor haar diploma trainer-coach niveau 3, de KNSB haalde daar het nieuwe keurmerk binnen.

“De definitieve bevestiging daarvan is intussen ook binnen, dus delen we het nieuws nu graag met de buitenwereld”, zegt Jonker. “We kregen een heel positieve beoordeling gekregen en KNSB Opleidingen kan zelfs als voorbeeld voor andere sportbonden dienen. Mooi toch? Veel dank gaat daarvoor uit naar de experts uit de praktijk die met ons meedenken en bijdragen aan de kwaliteit van onze opleidingen. Zij doen dat in hun vrije tijd, uit liefde voor de schaats- en skatesport. Dat verdient een compliment.”

KNSB Opleidingen verkrijgt nu een nieuwe accreditatie, die vier jaar geldig is. Met het nieuwe keurmerk van NOC*NSF op zak wordt het eenvoudiger om trainer-coaches en officials uit te wisselen met andere sporten, zoals wielrennen en atletiek. De generieke onderdelen van hun opleidingen, met name pedagogiek en didactiek, zijn immers identiek. Heb je dat deel bij de KNWU of Atletiekunie reeds afgerond, dan hoef je bij de KNSB alleen de specifieke kennis van lesgeven in schaatsen en/of skaten te vergaren.

Ander voordeel is dat de kwalificatiestructuur van de sportwereld nu beter aansluit bij het onderwijs. Hierdoor kan de samenwerking met scholen zoals het CIOS, andere mbo’s en de Hogeschool van Amsterdam verder worden uitgebouwd. Jonker: “Die scholen kunnen onze opleidingen meenemen in hun aanbod. Het voordeel voor ons is dat wij zo een nieuwe groep jonge trainer-coaches kunnen aanboren.”

325 diploma's

In het seizoen 2023-2024 behaalden 325 trainer-coaches en officials een diploma bij de KNSB. Nog eens 329 waren dat seizoen bezig aan een opleiding. Daarnaast volgende 141 mensen de cursus natuurijsmeester. “Uiteraard willen we dat die aantallen blijven groeien”, zegt Jonker. “We proberen de opleidingen laagdrempeliger te maken, met nog meer aandacht voor de praktijk en e-learnings voor de theorie.”

Een dezer dagen eten ze taart op het bondsbureau van de KNSB. “Successen moet je vieren”, zegt Jurre Trouw, manager sportparticipatie van de KNSB. “Deze positieve audit is een mijlpaal om even bij stil te staan. De schaats- en skatewereld kan niet zonder goed opgeleid kader: trainers die jeugd, senioren én masters enthousiasmeren, scheidsrechters, juryleden en andere officials die wedstrijden vlekkeloos laten verlopen. Wij doen ons best om zo veel mogelijk nieuw kader op te leiden. Dat doen we goed, horen we nu van NOC*NSF, en daar gaan we keihard mee door.”

Tijd om tevreden achterover te leunen is er niet. Want ook met een nieuwe accreditatie blijft het zaak om de bestaande opleidingen permanent te verbeteren. “We willen over vier jaar weer met vlag en wimpel door de audit komen. Alles draait om uitvoeren, evalueren en aanpassen”, zegt Jonker. “Dat kringetje maken we elke keer weer rond, niet alleen voor de opleidingen, maar ook voor de opleiders. Dat moet ook, omdat we de best denkbare trainer-coaches en officials willen blijven afleveren.”

Geslaagde trainer-instructeur 23-24