Cunabula-toren unieke blikvanger topsport-aanpak Noord-Nederland

Vrijdag 20 september 2024

Topsport NOORD-directeur Evert Jorritsma begrijpt dat de nieuwe Cunabula-campus in Heerenveen wordt gezien als het Papendal van het noorden. “Maar ik krijg ook een beetje jeuk van die vergelijking.” Want wat er ‘aan de andere kant’ van Thialf is neergezet is volgens hem vooral uniek en geheel in de geest van hoe men in het noorden tegen talentontwikkeling aankijkt.

IMG_8063.c5692ec7.fill-2040x1080

Het pronkstuk van Topsport NOORD. | Foto: Evert Jorritsma

Evert Jorritsma omschrijft zichzelf op de website van Topsport NOORD als de ‘meewerkende directeur’ van de organisatie waaraan hij leiding geeft. “Met 3,2 fte moet je er met zijn allen volle bak tegenaan om te doen wat wij doen. Ook als directeur sta je dan met de poten in de klei.”

Topsport NOORD is één van de vijf door NOC*NSF geaccrediteerde Team NL-centra in den lande. “Maar we zijn wel een eigen entiteit,” voegt hij er aan toe. Van de vaak gebezigde vergelijking met Papendal zegt hij inmiddels de kriebels te krijgen. Begrijpelijk is die associatie wel voor wie ziet wat Jorritsma samen met projectontwikkelaar Zwanenburg in Heerenveen de afgelopen tijd voor elkaar heeft gekregen. De gloednieuwe opvallende Cunabula-toren is (naast Thialf) het uithangbord/paradepaardje van Topsport NOORD. “We hebben een kunststukje geflikt,” klinkt het trots aan de vooravond van de open dag op zaterdag 21 september.

“Cunabula” is Latijn voor wieg of bakermat. “Dat is ook precies wat we willen zijn,” verduidelijkt Jorritsma als hij vertelt over de plek van de architectonisch in het oog springende woontoren binnen de ambities en visie van Topsport NOORD. "Voor tachtig jeugdige talenten uit Noord-Nederland is het de place to be om op te groeien als topsporter en als mens. Ieder met een eigen woonunit, met zijn allen in een gemeenschappelijke woonkamer."

“We werken met gastgezinnen voor de echte jonkies en we bemiddelen in woonruimte voor de volwassen topsporters. Cunabula moet je zien als onze derde woonvorm, het begeleid wonen voor sporter tussen de 16 en 23 jaar. Ireen Wüst loopt er rond voor al hun sportgerelateerde vragen. Olof van der Meulen (oud-olympisch volleybalkampioen) is er voor de meer basale dingen. Als er een lamp stuk is, doet hij één keer voor hoe je een nieuwe in moet draaien, daarna zullen ze het zelf moeten doen. Het is namelijk ook belangrijk dat ze leren zichzelf te behelpen.”

IMG_9670.width-1200

Evert Jorritsma legt uit dat de talenten ook zelfstandig leren worden in de toren. | Foto: Eigen foto

Als Team NL-centrum voor het noorden heeft Topsport NOORD volgens Jorritsma ‘in de basis’ dezelfde opdracht als de andere vier centra in Amsterdam, Eindhoven, Den Haag/Rotterdam en Papendal als het gaat om het faciliteren van topsporters en talenten. “Maar wat ons uniek maakt is dat we proberen om de sporter en de sport onderdeel te laten zijn van een breder maatschappelijk leefmilieu.”

Dat is ook de reden dat er in de Cunabula-toren ook nog eens 32 niet-topsport-talenten wonen. “Jonge mensen, oude mensen, sporters, niet-sporters. Zo krijg je een gezonde leefmix.” Het is een filosofie die niet van tevoren is bedacht”, geeft Jorritsma aan, “maar die voortvloeit uit de oude woonsituatie. Voorheen waren de jeugdige talenten namelijk ondergebracht in de naast Thialf gelegen serviceflat Oranjewoud. “Die combinatie beviel ons zo goed, dat we die wilden behouden. Ouderen en topsporters zoeken hetzelfde als ze thuiskomen: rust en slapen. Ze hebben een functie naar elkaar toe. We zagen hoe jongeren bij de ouderen aanbelden om te vragen of ze ook voor hen nog een boodschap moesten meenemen.”

Wat de Cunabula-campus volgens de directeur daarnaast zo uniek maakt, zijn de technologische innovaties die zijn meegenomen in de bouw om er het topsportklimaat letterlijk beter te maken. Zo zorgt KNSB-hoofdsponsor Daikin voor een uitgekiende klimaatbeheersing in de appartementen en de gemeenschappelijke ruimten.

Nog unieker is het lichtplan dat oud-atleet Kamiel Maase samen met Marijke Gordijn van de Rijksuniversiteit Groningen heeft ontwikkeld. “Dat moet bijdragen aan een gezonder dag- en nachtritme. Het is vooral belangrijk voor sporters die heel veel binnen trainen en daardoor weinig zonlicht meekrijgen. In de toekomst kunnen we er wellicht ook een anti-jetlagprotocol mee ontwikkelen.”

De Cunabula-campus wordt in Heerenveen vooral het thuis voor talenten op het gebied van schaatsen (langebaan en shorttrack), turnen, zwemmen en judo. Topsport NOORD heeft daarnaast nog eens achttien sporten ondergebracht in twee andere clusters. “Voor acht sporten, zoals atletiek, volleybal, basketbal en roeien in Groningen en voor drie sporten, denk aan handbal en wielrennen, in Emmen.”

Kortom, Evert Jorritsma is niet alleen trots op de Cunabula-toren, die zaterdag haar housewarming heeft, maar vooral op de eigen visie van waarmee Topsport NOORD zijn werk doet. “In het noorden zijn we toch meer van 'doe maar normaal'. Wij proberen talenten te laten ontplooien binnen de maatschappij om hen heen. Vergeet ook niet dat het noorden qua talenten een heel groot gebied is met maar weinig visjes. En dan ook nog eens voor sporten, die niet als het voetbal in elk dorp een eigen club of veld hebben liggen. Wij moeten zuinig zijn op de talenten die we hier opvissen.”