Team Duurzaam IJs helpt op weg naar toekomstbestendige kunstijsbanen

Woensdag 28 mei 2025

Hoe zorg je ervoor dat kunstijsbanen verduurzamen en dat de schaatssport toegankelijk en betaalbaar blijft? Het antwoord op die vragen stond 22 mei centraal op een seminar van het Team Duurzaam IJs in Utrecht. Het consortium van de KNSB, Daikin en Essent wil kunstijsbanen ondersteunen bij verduurzaming.

03   KNSB Team Duurzaam IJs 22052025

Jeroen Kraaij, commercieel directeur KNSB en Martin Hersman, oud-schaatser. | Foto: Hanneke Mennens

“Om schaatsen betaalbaar en bereikbaar te houden is het verduurzamen van kunstijsbanen cruciaal”, zegt Jeroen Kraaij, commercieel directeur van de KNSB. “De KNSB voelt zich hiervoor verantwoordelijk en ziet het als haar opdracht om ijsbanen bij die verduurzaming te ondersteunen. Dat is de basis van het consortium Team Duurzaam IJs, waarin wij partijen bij elkaar brengen die expertise hebben op het gebied van verduurzaming. Doel van het consortium is om de huidige 22 ijsbanen zo veel mogelijk CO2-neutraal te maken. We zijn ontzettend blij dat Daikin en Essent hun kennis en expertise beschikbaar stellen voor onze kunstijsbanen en gemeenten en wij verwachten op deze manier de ambities sneller waar te kunnen maken.”

Seminar verduurzaming kunstijsbanen
Op 22 mei kwamen vertegenwoordigers van kunstijsbanen, gemeenten en andere stakeholders bijeen voor een seminar over verduurzaming. Dat ijsbanen hun energieverbruik moeten verslimmen staat buiten kijf, werd duidelijk op het seminar met oud-schaatser Martin Hersman als dagvoorzitter. Nederland telt 22 kunstijsbanen en bij de meeste wordt al nagedacht over verduurzaming. Het terugdringen van CO2-uitstoot, door van gas over te stappen op groene stroom, is een van de belangrijkste doelen. Maar hoe krijg je dat voor elkaar? 

Alles draait om het bedenken van een integraal energieconcept. Meis de Jongh, projectleider van Team Duurzaam IJs, lichtte dat toe. Je kunt losse maatregelen treffen, zoals de plaatsing van zonnepanelen, maar het beste is om bij je ijsbaan eerst het totale energieverbruik goed in kaart te brengen. Dan ga je kijken hoe je door een slimme combinatie van maatregelen het meeste energie kunt besparen en CO2-uitstoot kunt minimaliseren.  

TDIJ integrale energieconcept

Bij die aanpak kijk je niet alleen naar je eigen energieverbruik, maar ook naar dat van je buren. Lokale energiehubs zijn immers een oplossing voor de netcongestie, de overbelasting van het elektriciteitsnetwerk. Als je met een paar partijen zelf groene energie opwekt, die slim gebruikt en indien nodig tijdelijk opslaat, dan word je samen minder afhankelijk van dat stroomnetwerk. Daarnaast kun je de warmte die vrijkomt bij het ijs maken, uitwisselen met je buren. Verslimmen is het sleutelwoord.

IJsbanen kunnen in die energiehubs een rol spelen. Zij worden nu soms nog gezien als energieslurpers, maar zijn juist een potentiële oplossing van een maatschappelijk probleem (de netcongestie). Ze kunnen elektriciteit en warmte opwekken, opslaan en uitwisselen met buren. Op diverse plaatsen, waaronder Alkmaar (De Meent) en Geleen (Glanerbrook), zijn al grote stappen gezet om ijsbanen te verduurzamen. De lessen die daar geleerd zijn, werden op het seminar toegelicht.

Samenbrengen expertise helpt kunstijsbanen vooruit
Ook op andere plekken zijn al stappen gezet. Team Duurzaam IJs wil de opgedane kennis delen, zodat ook andere ijsbanen hiermee hun voordeel kunnen doen. Immers: door de expertise van Daikin en Essent samen te brengen met de lokale kennis kun je de verduurzaming van de kunstijsbanen vooruithelpen.

" Daikin is sinds 2018 trotse hoofdsponsor van de KNSB en als wereldwijde marktspecialist in duurzame klimaatoplossingen kunnen wij met Team Duurzaam IJs een bijdrage leveren aan de toekomst van de schaatssport”, zegt Michel Kerkhof, senior manager business development van Daikin. “Wij hebben op het gebied van kunstijs al veel ervaring opgedaan, denk aan de meest duurzame tijdelijke ijsbaan ooit, die in 2024 voor het WK Shorttrack in Ahoy Rotterdam is mogelijk gemaakt. Mede door toepassing van onze techniek is een energiebesparing tot wel 85% gerealiseerd ten opzichte van de ijsvloer die bij de WK Shorttrack in 2017 werd gebruikt.”

08   KNSB Team Duurzaam IJs 22052025 - kopie

Michel Kerkhof, senior manager business development van Daikin. | Foto: Hanneke Mennens

Walter Grootveld, directeur van Essent Infrastructure Solutions: “De kans op natuurijs neemt steeds meer af en om te kunnen blijven schaatsen zijn we aangewezen op kunstijsbanen. Onderzoek van de KNSB toont aan dat 45% van de Nederlanders vindt dat kinderen op moeten groeien met schaatsen, terwijl de toegankelijkheid van schaatsen op een ijsbaan onder druk staat. Essent zet zich als partner van Team Duurzaam IJs graag in om schaatsbanen te helpen met verduurzaming en schaatsen betaalbaar, bereikbaar en daarmee toegankelijk te houden."

11   KNSB Team Duurzaam IJs 22052025

Walter Grootveld, directeur van Essent Infrastructure Solutions. | Foto: Hanneke Mennens

Dat laatste is exact wat de KNSB voor ogen staat. De schaatsbond wil, om de schaatssport te laten groeien, liefst meer vierkante meters kunstijs. Belangrijk is dat de 22 kunstijsbanen sowieso behouden blijven en daarvoor is verduurzaming noodzakelijk. Jurre Trouw, manager sportparticipatie van de KNSB, ziet de weg daar naartoe als een soort relaywedstrijd bij shorttrack. “Daarin draait het om tactiek en uithoudingsvermogen, je moet constant inspelen op veranderende situaties en bovenal: je moet het samen doen. Met Team Duurzaam IJs willen we ook elkaar opzoeken, grenzen wegnemen en kennis delen. We hebben daarbij één gezamenlijk doel: op een milieuverantwoorde wijze ijs blijven maken, waarop zo veel mogelijk mensen lekker kunnen schaatsen en dat ook nog betaalbaar is.”

Klik hier om het volledige verslag van het seminar Team Duurzaam IJs te lezen.

Meer informatie over Team Duurzaam IJs vind je op knsb.nl/team-duurzaam-ijs.

40   KNSB Team Duurzaam IJs 22052025

Foto: Jurre Trouw, manager sportparticipatie KNSB