‘Je ziet ze stralen, op dit NK horen ze er echt bij’

In Rijssen maakten inlineskaters met een verstandelijke beperking voor het eerst deel uit van het reguliere Daikin NK Baan. Dat beviel uitstekend, vooral vanwege de extra publieke belangstelling. “Fantastisch.”

Brian ‘the Legend’ Proost staat te shinen in zijn rood-wit-blauwe tricot, dat hij verdiend heeft als winnaar van de 100 meter. “Deze is voor mijn oma, die in januari overleden is”, zegt hij. “En ook voor mijn moeder, die er vandaag niet bij kon zijn omdat ze ziek is.” Sport staat garant voor vreugde en verdriet. Neem Tessa Botman, die dolblij is na haar zege op de 500 meter. Als ze wordt geïnterviewd door SpecialTV, houdt ze van vreugde bijna niet meer op met praten. Maar als ze later op de dag naast het goud grijpt op de 1000 meter, achter Inez Dioncre, is ze haast niet te troosten.

Het is vandaag een perfecte skeelerdag: droog en met een stralend zonnetje. Hier hebben de G-skaters al weken naar uitgekeken: meedoen aan het NK. Sommigen waren extra zenuwachtig. “Ze hadden het er elke training over”, zegt Laura Schilder, coach van het Radboud Inlineskating. “Zo’n NK als dit is net effe anders, leuker en gezelliger dan andere wedstrijden.”

Zes clubs verspreid over het land zijn heel actief voor deze doelgroep, die uit zo’n veertig rijders bestaat. De KNSB en betrokken clubs organiseren dit jaar meer wedstrijden voor G-skaters samen met reguliere wedstrijden. De inlineskaters met een beperking vormen ‘een grote familie’, zegt trainer Anton Spaan van ASV Almere/Super Cool. “Ze treffen elkaar bij wedstrijden, kennen elkaar goed en gunnen elkaar ook succes. Het is mooi dat ze nu ook deel uitmaken van een groter geheel.”

In de volle (party)tenten langs de piste is de saamhorigheid groot. Iedereen hoort erbij, ook de rijders met een verstandelijke beperking. Het mooie is dat ze meer publiek krijgen dan gebruikelijk, zeker als aan het eind van hun programma de andere NK-deelnemers het complex komen binnendruppelen. “Rijden voor publiek is veel leuker”, zegt Ewald van Bussel, winnaar van de 500 en 1000 meter bij de mannen. “Het geeft extra motivatie om te laten zien wat je kan.”

Topschaatser Janno Botman staat, als broer van Tessa, vaker langs de baan/piste. Vandaag is ook zijn Reggeborgh-ploegmaat Jenning de Boo van de partij, omdat ze beiden zelf ook deelnemen aan het NK. De Boo is serieus kanshebber voor olympisch goud in Milaan. Hier in Rijssen is hij aanraakbaar voor zijn vele fans, die graag met hem (en Janno) op de foto gaan. “Lief hoe ze reageren, echt vanuit hun hart”, zegt Sabine van der Kooij, coach van haar zus Laura. “Onze rijd(st)ers kennen hen echt van tv, van WK’s en NK’s. Het zijn hun grote voorbeelden. Zij mogen vandaag zelf ook meedoen aan het NK en dat is fantastisch. Je ziet ze stralen, ze horen er echt bij.”

Op de piste zie je soms rijders met twee vingers in de neus hun races winnen. In andere races spant het er echt om. De speakers verslaan elke race als een ware battle. “Ik vind het geweldig leuk om te doen”, zegt Mark van den Dijk. “De energie die je erin stopt, krijg je absoluut terug.”  Een enkele keer moet de finishfoto worden bestudeerd om te bepalen wie de winnaar is. De jury heeft het verder niet zo moeilijk. “Kan het er bij de andere wedstrijden hectisch aan toe gaan, hier is het rustig en vooral leuk om te doen”, zegt hoofdscheidsrechter Maria de Bont. “Toch kom je soms wat onverwachte acties tegen...”

Ze doelt daarmee op de rijdster die na een verloren finale met twee middelvingers in de lucht over de finish komt. Kopieergedrag is de G-skaters niet vreemd. Ze laten soms hun haren wapperen a la Jutta Leerdam of vallen ‘uitgeput’ op een bankje neer. Deze deelneemster doet een boze Sjinkie Knegt na, die daarvoor een rode kaart ontving. Hier spreekt de jury haar slechts corrigerend toe. “Je kunt niet te streng zijn, maar wilt wel duidelijk maken dat dit niet hoort”, aldus De Bont.

Aan het begin van de middag komt het Daikin NK Inlineskaten voor rijders met een verstandelijke beperking tot een eind. Daarbij hoort een huldiging, compleet met Nederlandse vlag en het Wilhelmus. Alle deelnemers eindigen op het podium voor de foto: met een kampioenstrui, medaille of alleen een beeldje (een duim) en taart. Over één ding is het iedereen het eens: dit was top en het mag gerust een vast onderdeel worden van het NK. “Ik vind het van toegevoegde”, zegt Anton Spaan. “Het is ook echt leuk voor de rijders, want de entourage is bijzonder voor hen.” 

De volgende wedstrijd voor skaters met een verstandelijke beperking is op 21 juni in Almere, een wedstrijd onder de vlag van Special Olympics.