Cijferliefhebbers opgelet: vijftigste editie Schaatsseizoen uit!

Wat ruim een halve eeuw geleden begon met twee dunne boekjes, eentje van de mannelijke en eentje van de vrouwelijke schaatsers, is inmiddels uitgegroeid tot een jarenlange traditie. De vijftigste editie van het Schaatsseizoen is een bijzondere over het olympisch seizoen 2021-2022 met gouden Schouten en het afscheid van de twee iconen.

Hedman Bijlsma (links op de foto) is al sinds het begin betrokken bij het Schaatsseizoen. “Eind 1971, in de Ard-en-Keessie tijd, heb ik een ingezonden stuk geschreven voor het bondsblad van de KNSB. Ik wilde graag in contact komen met een aantal mensen dat schaatsboeken verzamelde om van gedachten te kunnen wisselen over het schaatsen. Vier mensen kwamen op mijn oproep af. Destijds was er een journalist in Gelderland die tijden en uitslagen publiceerde in een schaatsjaarboek, maar hij stopte ermee. Hoe moet je het schaatsen volgen zonder dat jaarboek?”, vroegen de vijf zich af.

Tegenwoodig is dat niet meer voor te stellen, online worden alle uitslagen gepubliceerd. “Het klinkt misschien gek, maar je moet je verplaatsen naar een tijd waarin we de schaatsuitslagen bij elkaar harkte om ranglijsten te maken. Dat was een heidens karwei. Alle gegevens typten we zelf uit en er stond geen enkele foto in de eerste oplage. In 1973 verscheen het eerste schaatsjaarboek in twee deeltjes”, vertelt Bijlsma. De vijf auteurs konden zich destijds nog niet voorstellen dat een halve eeuw later de vijftigste gepubliceerd zou worden.

De samenwerking werd gezocht met Scandinaviërs die dezelfde hobby hadden. Twee Noren, een Zweed en een Deen wisselden hun uitslagen uit met de Nederlanders. “Per post stuurden we de stukken naar elkaar toe. Door de samenwerking hoefden we niet alles zelf te verzamelen. Tot op de dag van vandaag helpen we elkaar. We zijn ook samen naar internationale toernooien geweest. Cijfergekken, in de goede betekenis van het woord.”

Het Schaatsseizoen was voor elke liefhebber van de sport van toegevoegde waarde. “Kopers kregen aan het begin van de winter het boek met de uitslagen, die nog nergens verschenen waren. Wij kwamen met materiaal dat niemand kende. In die zin is het totaal veranderd. Op internet kun je nu allemaal cijfers verzamelen. Ons boek hobbelt er achteraan.”

Dan rijst de vraag of het Schaatsseizoen anno 2023 dezelfde waarde heeft als in de eerste jaren. “Die opmerking hoor ik vaker, maar van onze vaste lezers komt een ander geluid. Het schaatsjaarboek vat een seizoen op een compacte manier samen met achtergrondverhalen, cijfers en extra gegevens. Ik ken mensen die straks hun vijftigste boek op de boekenplank zetten en er groot mee zijn geworden. Vijftig jaar is niet niks natuurlijk.”

“Al tien keer is voorspeld dat het boek in gevaar zou komen. De oplage is wel iets gedaald, maar dat zal niet de reden zijn dat het Schaatsseizoen in gevaar komt. De leeftijd van de samenstellers zal eerder een probleem opleveren”, waarmee Bijlsma aangeeft hoe kwetsbaar het boek is. Deze editie van het Schaatsseizoen zou vorig najaar al verschijnen, maar wegens privéomstandigheden is dat uitgesteld naar maart. 

“Dit is een gek moment om terug te blikken op het olympisch seizoen, maar het boek is er wel gekomen. Vaste kopers waren al bang dat het niet zou verschijnen. Ik heb letterlijk twee keer een huilende koper aan de telefoon gehad die blij was dat er toch een boek uitkwam, zodat de verzameling verder gecomplementeerd kon worden. Het geeft aan hoe het Schaatsseizoen nog leeft,” aldus Bijlsma.

En dus zijn voor de vijftigste keer de schaatsuitslagen terug te lezen. “Deze edite heeft de Olympische Spelen als belangrijkste onderwerp met de fraaie prestaties van Irene Schouten, dat blijft je altijd bij. Het afscheid van Kramer en Wüst komt natuurlijk ook tot uiting. Wij proberen een zo compleet mogelijk overzicht van het seizoen te geven. In de loop van de jaren zijn wat historische hoofdstukken toegevoegd om het boek nog smeuïger te maken met helden uit het verleden of bepaalde ontwikkelingen.”

Van de Residentie Cup tot de Olympische Spelen en van de Elfstedentocht tot de wereldrecords van Nils van der Poel; alles is terug te lezen in het Schaatsseizoen.

Het boek Schaatsseizoen 2021-2022 kan vanaf nu worden besteld door het overmaken van 25 euro op IBAN-rekening NL30 INGB 0000 3414 05 ten name van Stichting Schaatsseizoen, Fonejacht 6, 9204 KN Drachten. Geef daarbij aan ‘jaargang 50’. Nogmaals een dringend verzoek om bij uw bestelling ook uw adres te vermelden. De banken doen dat niet meer automatisch (zoals vroeger). Dat moet u zelf doen! Omdat in ons adressenbestand diverse vaste klanten eenzelfde achternaam hebben, komt het te vaak voor, dat wij niet kunnen nagaan van wie een bestelling afkomstig is.