Heel Nederland beleeft veel plezier aan de schaats- en skatesport. De KNSB heeft veiligheid daarbij hoog in het vaandel staan, omdat de sport net als vele andere sporten risico’s met zich meebrengt. De KNSB ondersteunt sporters, trainers en verenigingen die hun verantwoordelijkheid willen nemen graag met advies. Dit doen we samen met ons partner voorkomblessures.nl met tips als het gaat om uitrusting en veiligheid.
Schaatsuitrusting
- Goede schaatsen kunnen blessures voorkomen en vergroten het schaatsplezier. Er bestaan meerdere soorten schaatsen met allemaal hun eigen, verschillende eigenschappen. Welke schaats voor jou geschikt is, hangt af van jouw niveau en persoonlijke wensen.
Voor shorttrack heb je een aparte shorttrack schaats:
Shorttrackschoen: Het verschil met een langebaan schaats is dat deze schoen veel hoger en steviger (harder) is. Dit is om stevigheid te bieden met name voor je enkel. Er komt namelijk meer druk op je schaats dan bij langebaan schaatsen.
Shorttrackijzer: Ten opzichte van een langebaan schaats zit er meer ronding in het ijzer. Ook is het ijzer gebogen (kromming) voor meer grip en sturing in de bocht.
Het ijzer staat, niet zoals bij langebaan schaatsen, recht onder de schoen, maar deze zit meer naar links toe (de bocht in). Dit is om te voorkomen dat je schoen op het ijs komt, en voor meer druk in de bochten. - Draag een shorttrackhelm. Je kunt zelf een val veroorzaken, maar ook bijvoorbeeld andere schaatsers en oneffenheden in het ijs kunnen hiervoor zorgen. Een helm beschermt je hoofd bij een val en draagt zo bij aan het voorkomen van (hersen)letsel. Er zijn meerdere soorten helmen. In het shorttrack, marathonschaatsen en de langebaanonderdelen mass start, team pursuit en team sprint draagt men de shorttrackhelm met ASTM Standaard F1849. Dit is een vereiste van de KNSB en de ISU, omdat deze helm is getest op ijs. Als je schaatst met een helm is het belangrijk dat deze helm een val op het hoofd goed opvangt, maar ook dat deze geen puntige vorm aan de achterkant heeft en dat er geen schaatsijzer door kan komen.
- Bij het shorttracken is het verplicht om je lichaam op de juiste manier te beschermen, dit omdat de risico’s bij het shorttrack vele malen groter zijn dan bij het langebaanschaatsen. Er zijn regelmatig valpartijen door de hoge snelheden en het dicht bij elkaar rijden. De kleding met lange mouwen en broekspijpen bevat snijvaste delen. Deze delen zijn gemaakt van kevlar of dyneema.
- Als shorttracker is het verplicht om snijvaste handschoenen te dragen. Scherp geslepen schaatsen en het ijs zelf kunnen schaaf- en snijwonden veroorzaken als je valt. Iemand kan per ongeluk over jouw vingers schaatsen als je op het ijs ligt.
- Shorttrackers dragen verplicht knie- en harde scheenbeschermers. Door een ‘misslag’ van een schaatser of bij een val kun makkelijk tegen zijn ijzer aanrijden. De schaatsen hoeven dan niet eens scherp te zijn om snijwonden te veroorzaken.
- Tevens draagt een shorttracker verplicht nekbescherming.
Schaatsen slijpen
Goed geslepen schaatsen zorgen voorkomen dat je geen plezier hebt aan het shorttracken. Om je shorttrackschaatsen te slijpen heb je nodig een slijpblok, een grote slijpsteen (grof-fijn), een braamsteen, een doek en een polijststeen. Laat je goed informeren over het slijpen van je schaatsen.
Training en herstel
Wil je veilig het kunstijs op en schaatsblessures voorkomen? Zorg dan voor een goede training en bouw het schaatsen stap voor stap op en verbeter je conditie en kracht met schaatsoefeningen. Laat je lichaam goed herstellen voordat je weer gaat trainen.
Begin je training met een goede warming-up. Loop eerst rustig in voordat je begint met schaatsen. Doe vervolgens wat schaatsspecifieke oefeningen. Daarmee bereid je je voor op de schaatsspecifieke bewegingen die je gaat uitvoeren. Sluit je warming-up af met het schaatsen van een paar rondes.
Sluit je training altijd af met een cooling-down. Laat je lichaam tot rust komen door rustig uit te schaatsen en wat lichte statische rekoefeningen te doen.
Werk continu aan versterking van je spieren. Verstevig de spieren van je bovenbenen, enkels en romp door verschillende spierversterkende oefeningen te doen.
Veiligheidsregels op de kunstijsbaan
Als je op kunstijs schaatst, dan doe je dat vaak niet alleen. Vooral op tijdstippen waarop veel mensen vrij zijn, kan het druk worden op de ijsbaan. Schaatsers van verschillende niveaus delen dan een baan met elkaar. Daarom is het belangrijk dat iedereen rekening met elkaar houdt. Houd je aan de veiligheidsregels die gelden op de kunstijsbaan waarop jij schaatst.